De Vereniging Groninger Monument Eigenaren (VGME) maakt zich sterk voor een Integrale Aanpak Erfgoed (IAE) wat betreft schadeherstel, schadepreventie (versterken), onderhoud en/of restauratie, verduurzaming en eventuele herbestemming.

Daarnaast willen wij voor de eigenaren dat er één aanspreekpunt is voor de financiering van deze plannen: een Erfgoedfonds. Inmiddels is er met het ministerie van OCW en de Provincie overleg om een pilot te starten voor rijksmonumenten waarin deze aanpak mogelijk gemaakt wordt. Deze wordt vooraf gegaan door een Verkennend Onderzoek om het draagval voor een dergelijke pilot te peilen.

Het is daarom van belang dat er een globaal plan ligt over hoe de vereniging tegen de integrale aanpak aankijkt. Globaal bestaat deze aanpak uit een zevental stappen. Per stap een verdere uitwerking in activiteiten, resultaten, deskundigheid en adviezen.

Dit globale stappenplan is een basis voor een verdere uitwerking per stap gedurende de pilot. Onderdeel van dit stappenplan is ook het geven van adviezen over hoe de eigenaar zich het beste kan opstellen in dit gecompliceerde dossier.

Het stappenplan is gebaseerd op onze zienswijze waarin de eigenaar centraal staat. De vereniging is van mening dat de positie van de eigenaar versterkt dient te worden op een dusdanige manier dat hij of zij zelf de regie kan voeren over eerdergenoemde onderdelen van de integrale aanpak.

Onze opstelling is bovendien dat de eigenaar de opdrachtgever is van het project en de rol van de uitvoeringsinstanties voornamelijk die van facilitator is, waarbij de beoordeling en de financiering via het erfgoedfonds gaat lopen.

Te nemen acties:

1. In overleg met deskundigen van het Erfgoedloket wordt gekeken naar wat de eigenaar wil. Een globale keuze wordt gemaakt uit de "menu" kaart aan uit te voeren werkzaamheden:
   1. Schadeherstel:
      • standaard
      • complex
   2. Versterking:
      • constructieve elementen
      • alleen risico elementen
      • uitgebreid versterken
   3. Restauratie;
   4. Regulier onderhoud;
   5. Verduurzaming;
   6. Mogelijke herbestemming.
2. Gezamenlijk bekijken wat de mogelijkheden zijn en de mogelijke consequenties voor zowel eigenaar als het gebouw;
3. Bij de gemeente nagaan wat het risicoprofiel is van het pand;
4. In onderling overleg tussen de eigenaar en het Erfgoedloket wordt een restauratiearchitect/bouwkundig restauratieadviseur gekozen;
5. Gezamenlijk vaststellen wat de status is van je pand en wat hiervan de consequenties zijn: voor- en nadelen die van invloed zijn op de scope van de werkzaamheden;
6. Bepalen wat de kansen zijn die de aardbevingen hebben veroorzaakt;

Het resultaat zal zijn:

• Globaal Programma van Eisen met de scope van de werkzaamheden
• Restauratie architect is gekozen
• Opdracht voor de restauratie architect
• Budget voor uitvoeren werkzaamheden voor de volgende twee stappen: haalbaarheid en planvorming

alleen toegankelijk voor leden

alleen toegankelijk voor onze leden

alleen toegankelijk voor onze leden

Afhankelijk van de voorlopige scope van de werkzaamheden, worden onderstaande activiteiten uitgevoerd:

1. Op basis van de scope van de werkzaamheden wordt door de restauratie architect de haalbaarheid van het eventueel laten uitvoeren van de werkzaamheden onderzocht. Hierbij wordt rekening gehouden met de volgende factoren:

• wat is de financiële draagkracht van de eigenaar?
• wat is de urgentie van de werkzaamheden?
• wat zijn de eventuele subsidie mogelijkheden?
• wat zijn de financieringsmogelijkheden?
• wat is de capaciteit bij de uitvoeringsinstanties schade en versterken om de planvorming te ondersteunen?
• wat is de capaciteit op de markt?

2. Deze restauratie architect inspecteert het monument zeer nauwkeurig, maakt een bouwkundige opname, doet een voorstel voor herstel (wat en op welke manier) en maakt een raming van alle kosten die gepaard gaan met het herstel. Eventueel betrekt hij een andere specialisten bij de planvorming;
3. Deze restauratie architect inspecteert het monument zeer nauwkeurig, maakt een mogelijk versterkingsvoorstel en doet een voorstel voor versterken (beperkt of uitgebreid) en maakt een raming van alle kosten die gepaard gaan met het de versterking. Eventueel betrekt hij andere specialisten bij de planvorming;
4. Opname, voorstel en raming van kosten van de schadeherstel  en versterking worden voorgelegd aan het Erfgoedfonds en de eigenaar en beide geven voorlopige goedkeuring;
5. Indien door partijen gewenst wordt in een steekproef het herstel- en versterkingsplan getoetst aan de normen van de uitvoeringsinstanties;
6. Nadat er een voorlopige goedkeuring is over het herstel- en versterkingsvoorstel maakt de restauratie architect een voorstel en raming van kosten voor de overige werkzaamheden zoals restauratie en/of onderhoud, verduurzaming en eventuele herbestemming. 
7. Toetsing van de voorstellen aan de financiële mogelijkheden van de eigenaar. Eventueel kan er worden besloten om bepaalde werkzaamheden op de langere termijn uit te voeren;
8. Toetsing van de voorlopige plannen aan de omgevingsvergunning;
9. Het Erfgoedfonds geeft goedkeuring aan het totale plan + begroting, 
10. De eigenaar hoeft alleen goedkeuring te geven aan het plan en het deel van de eigen investering.

Het resultaat zal zijn:

• Voorlopig ontwerp met de scope van de werkzaamheden
• Raming van kosten van de werkzaamheden opgedeeld in de volgende kosten:

• kosten van schadeherstel;
• kosten van het versterken;
• kosten voor rekening van eigenaar;
• subsidiabele kosten;

• Opdracht aan de restauratiearchitect voor het opstellen van een Integraal Plan, inclusief technische detailtekeningen, bestekken, etc. 

alleen toegankelijk voor leden

alleen toegankelijk voor onze leden

alleen toegankelijk voor onze leden

De volgende activiteiten zijn onderdeel van deze stap:

1. Na goedkeuring van haalbaarheidsplan en het PvE  schrijft de restauratie architect het definitieve Integraal Plan, bestaande uit detailontwerpen, technische omschrijvingen en bestekken:

• In één bestek als alle werkzaamheden door/via één bedrijf worden uitgevoerd. 
• Meerdere bestekken als meerdere bedrijven een onderdeel uitvoeren. Bijvoorbeeld als metsel- en voegwerkherstel en herstel van pleister- en witwerk door verschillende bedrijven worden uitgevoerd. 

2. Bestek(ken) wordt/worden voorgelegd aan de eigenaar. De restauratieadviseur beschrijft bijvoorbeeld ook hoe waardevolle interieuronderdelen zoals schouwen, schilderwerk, orgel, banken, rouwborden moeten worden beschermd of tijdelijk uit het gebouw moeten worden verwijderd. 
3. De restauratie architect legt dit definitieve Integraal Plan voor aan de gemeente en bespreekt het. In overleg wordt beoordeeld of een aanvraag voor een omgevingsvergunning, inclusief monumentenvergunning en versterkingsbesluit, benodigd is. Zo ja, dan vraag de restauratie architect deze aan en verzorgt de vergunning(en);
4. Afhankelijk van de complexiteit van het pand wordt rekening gehouden met een post ‘onvoorziene kosten’ voor alle onderdelen van het Integraal Plan; 
5. De eigenaar keurt het Integraal Plan goed;
6. Het Integraal Plan wordt ter goedkeuring voorgelegd aan het Erfgoedfonds en deze beslist over het bouwdepot.

Het resultaat zal zijn:

• Definitief ontwerp: een Integraal plan, inclusief bestekken, detailontwerpen, technische omschrijvingen, etc.;
• Beschikbaar stellen Bouwdepot;
• Goedgekeurde vergunningen (omgevingsvergunning, versterkingsbesluit, monumenten, etc.);
• Opdracht aan de restauratie architect de aanbesteding uit te voeren.

alleen toegankelijk voor leden

alleen toegankelijk voor onze leden

alleen toegankelijk voor onze leden

De volgende activiteiten zijn onderdeel van deze stap:

1. In overleg met de eigenaar wordt een selectie gemaakt van mogelijke uitvoerende bedrijven. Hierbij wordt ook één of meer van de uitvoerende bedrijven meegenomen waarmee de uitvoeringsinstanties een raamcontract hebben gesloten;
2. Nadat de eigenaar bestek(ken) heeft geaccordeerd vraagt de restauratie architect offertes aan bij de geselecteerde uitvoerende bedrijven zoals bouwkundig aannemer, metsel- en voegbedrijf, stukadoor, (restauratie)schilder; 
3. De restauratie architect ontvangt de offerte of offertes. Een en ander is afhankelijk van de omvang en diversiteit van de werkzaamheden waardoor verschillende bedrijven moeten worden ingeschakeld; 
4. De restauratie architect verzamelt de offertes en completeert de kostenraming met de door hem ingeschatte bijkomende kosten;
5. Deze kostenraming wordt nogmaals voorgelegd aan de Erfgoedfonds ter goedkeuring.;
6. Na akkoord door het Erfgoedfonds en eventueel ontvangst van benodigde vergunning(en) van de gemeente, geeft de restauratie architect namens de eigenaar opdracht aan de uitvoerende bedrijven. 

De resultaten zijn:

• Offertes geselecteerde bedrijven;
• Goedkeuring Erfgoedfonds kostenraming;
• Opdrachtverstrekking aan geselecteerde aannemer;
• Indien nodig/gewenst is een stuurgroep samengesteld.
• Afspraken over de betalingen

alleen toegankelijk voor leden

alleen toegankelijk voor onze leden

alleen toegankelijk voor onze leden

Te nemen acties:

1. In overleg met de restauratie architect wordt door de aannemer een uitvoeringsplan opgeleverd;
2. De uitvoering wordt begeleid door de restauratie architect en hij/zij houdt nauw contact met de eigenaar;
3. De restauratie architect meldt eventueel de start van de uitvoering bij de gemeente, onderhoudt de contacten en verzorgt de gereedmelding;
4. Eventueel meerwerk wordt in een vroegtijdig stadium door de aannemer aangegeven aan de restauratie architect. Deze beoordeelt of dit onder de post onvoorzien valt. Indien nodig wordt het teruggekoppeld met het Erfgoedfonds;

De resultaten zijn:

• Werkzaamheden Integraal Plan uitgevoerd door de aannemer
• Overzicht eventueel uitgewerkt meerwerk

alleen toegankelijk voor leden

alleen toegankelijk voor onze leden

alleen toegankelijk voor onze leden

De uit te voeren activiteiten zijn:

1. Als alle werkzaamheden zijn uitgevoerd vindt door de restauratieadviseur een eindoplevering plaats, in bijzijn van de eigenaar
2. Kosten worden rechtstreeks gedeclareerd bij het Erfgoedfonds

De resultaten zijn:

• Acceptatie van de uitgevoerde werkzaamheden door de eigenaar
• Acceptatie van de uitgevoerde werkzaamheden door het Erfgoedfonds
• Overzicht totaal kosten binnen/buiten budget van het bouwdepot

alleen toegankelijk voor leden

alleen toegankelijk voor onze leden

alleen toegankelijk voor onze leden

moet nader worden uitgewerkt

moet nader worden uitgewerkt

alleen toegankelijk voor leden

alleen toegankelijk voor onze leden

alleen toegankelijk voor onze leden