Aanvullingen op pilot: ‘Wel behapbaar svp’ 

De uitleg van de pilot door kwartiermaker Martin Stout, ondersteund door Jesse Wermelink (beiden vanTwijnstraGudde) is strak en zakelijk. Maar de interactie met de zaal legt het sentiment van tien jaar bevingsellende bloot. De erfgoed-eigenaren tonen een waardige emotie, ondanks een pad geplaveid met structurele onrechtvaardigheid en onmacht.

Maar de eigenaren zitten vanaf nu, zoals het hoort, achter het stuur en een restauratie-architect is de bijrijder. Het stemt de eigenaren wellicht een tikkeltje milder. Toch, een stemming van eerst zien dan geloven domineert de zaal.

Stout heeft de pakweg 25 aanwezige leden gevraagd naar drie aandachtpunten voor de pilot. De leden hebben ervaring, kennen hun pappenheimers, hebben de onredelijke bureaucratie en de arbitraire deskundigheid aan den lijve ervaren, maar moeten voor de pilot al die emoties achter zich laten. Ze moeten vooruit kijken naar de nieuwe kansen en kunnen nog een keer putten uit al hun ervaringen.

Ervaring heb je pas nadat je het nodig had; en dus is er immens veel ervaring in de zaal, zoals snel blijkt. Elke tafel schrijft drie aandachtspunten op en de belangrijkste wordt gedeeld Stout. 

We hebben er een samenvatting van gemaakt. 

 

1/ De deskundige moet deskundig zijn

,,De deskundige moet deskundig zijn op het gebied waarop de deskundige zegt deskundig te zijn’’, meldt de inbrengster van dit punt. Ter verduidelijking volgt een verhaal over dakplaten die scheuren na 30 jaar. De eigenaar krijgt te horen dat die platen tien jaar eerder al vervangen hadden moeten worden, terwijl een rondvraag door de provincie leert dat die platen, net als bij levering beloofd, vele tientallen jaren langer mee gaan.

Het gaat er ook om dat de eigenaar serieus genomen wil worden. 

2/ Het tijdpad en de doorlooptijd moeten adequaat zijn

,,Ga eens aan het werk, er is inmiddels zoveel kennis’’, klinkt het. ,,Soms duurt het hele proces zo lang dat je de dingen misloopt die er nu nog wel zijn.’’ Daarbij wordt gewezen op onder meer subsidies.

3/ Onduidelijkheid en informatievoorziening

De inbrenger van dit punt zegt ‘een dak van een hectare groot’ te hebben. Hij wil daar zonnepanelen op en dus subsidie aanvragen. ,,En dan krijg je te horen: ja, maar u zit ook in het schadeherstel.’’ Daarna komt hij in de vicieuze cirkel van kastjes en muren terecht. En elke keer ontvangt hij de mededeling: ,,Uw beslistermijn is verlengd.’’

4/ Financiële afspraken in de juiste volgorde

De inbrengster heeft een tip: ,,Handel eerst de schade af voordat je de versterking in gaat.’’ Ze waarschuwt dat het geld anders in één pot belandt, waarna onduidelijk wordt of het geld naar schade of herstel gaat, want ‘de samenwerking tussen NCG en IMG is slecht’.

De inbrengster heeft nog een tip: ,,Maak met de NCG afspraken over de vergoeding voor versterking en maak met de IMG afspraken over het schadeherstel en combineer deze trajecten niet met elkaar. Dat voorkomt onduidelijkheid tussen alle partijen en vertraging in het proces.’’

 

5/ Het moet behapbaar zijn

Dit punt is een heel persoonlijk verhaal. Mevrouw woont alleen in een monument en is 77 jaar. ,,Het is belangrijk dat ik in dit proces vertrouwen in mezelf blijf behouden’’, zegt ze. ,,Als ik iedereen zijn  gang laat gaan, is het proces voor mij niet te ‘bevrouwen’.’’

Ze woont alleen en wil in haar huis blijven als er hersteld en versterkt wordt. Daarom moet ze steeds een ruimte vrij houden waar ze zelf kan wonen en tussendoor moeten er intern spulletjes verhuisd worden. Dat vraagt tijd en kost haar veel energie. ,,Je hebt steeds maar weer met beslissingen van anderen te maken. Neem de zettingen, anderen bepalen of het zetting is of niet.’’

Ze vervolgt: ,,Je moet het maar kunnen behappen. Soms blijft het geld voor herstel even op de rekening staan, want ik kan het allemaal niet tegelijk. Maar iedereen weet dat je geld hebt en iedereen komt alleen maar halen.’’

6/ Voortschrijdende schade

De inbrenger is ‘het gemauw over oude schades’ heel erg beu. Hij vertelt: ,,Een oude schade is al te vaak ook een nieuwe schade, het is namelijk voortschrijdende schade. Nieuwe schade is haast altijd het gevolg van een oude schade.’’

7/ Zeggenschap eigenaar over mate van versterken

Niet iedereen zit te wachten op maximale versterking. ,,Want versterking is niet gericht op behoud van het pand, maar het geeft de bewoners 20 minuten de tijd om het huis veilig te verlaten’’, is de uitleg. Het is een discussie over tijd en veiligheid in een tijdperk waarin zich met merkwaardige feit voordat dat de aanrijdtijden van flitsbezorgers belangrijker zijn dan die van ambulances.

In de kantlijn van deze waardevolle opsomming werden enkele interessante gezichtspunten aangekaart. We geven ze in citaatblokjes weer.

• ,,Wij willen alles van een deskundige weten, behalve zijn pincode. We lichten zijn doopceel. We vragen naar de cv, anders sturen we hem weg. Ja, ik kan dat beoordelen want na al die jaren word je deskundige. We sturen zo’n cv door aan anderen: ken je deze en wat zijn je ervaringen?’’
• ,,Een lange adem is strijdig met de tijdsduur van subsidies. Je wilt ook verder met je leven.’’
• ,,Ik heb staatssecretaris Vijlbrief en zijn team op bezoek gehad. Jonge bevlogen mensen, geïnteresseerd ook. Ze hoorden ons verhaal van willekeur en verschillen aan. Ze snapten het en ze meenden het.’’
• ,,Het kost ons veel geld om het geld te krijgen waarop we recht hebben.’’
• ,,Als het nu niet lukt, moeten we ook bij onszelf te rade gaan. Wij willen nu aan de slag en we willen niet ten strijde.’’

 

Link naar documenten: 

• Inleiding van de voorzitter
• Presentatie kwartiermaker
• Aantekeningen van aandachtspunten leden
• Verslag van de bijeenkomst